Ciąża bliźniacza — co warto o niej wiedzieć?

Jakie objawy daje ciąża bliźniacza?

Ciąża bliźniacza zawsze znacząco różni się od pojedynczej. Głównym czynnikiem różnicującym jest fakt, że w przypadku tej pierwszej występują dwa zarodki. Mogą one powstać na dwa sposoby: w wyniku podzielenia się komórki jajowej (bliźnięta jednojajowe) albo wskutek zapłodnienia oddzielnych komórek przez dwa plemniki (bliźnięta dwujajowe), czego efektem jest rozwój dwóch organizmów w ciele matki. Natomiast jeżeli w ciele kobiety wzrasta tylko jedno dziecko, zarodek powstaje z jednej, niepodzielonej komórki jajowej.

Na tym etapie warto wspomnieć również, że ciąża bliźniacza jest bardziej skomplikowana niż ciąża pojedyncza. Oznacza to, że matki bliźniacze są bardziej narażone na ryzyko powikłań, takich jak cukrzyca ciążowa, nadciśnienie tętnicze i przedwczesny poród. Jeśli jednak kobieta jest pod stałą opieką lekarza i nie występują przewlekłe choroby, zwykle wszystko kończy się dobrze.

Mimo pewnych rozbieżności objawy są bardzo zbliżone. W przypadku, gdy dojdzie do rozwoju dwóch zarodków, mogą występować silniejsze i bardziej wyraźne dolegliwości, takie jak wczesne lub obfite plamienie, bóle brzucha, czy szybsze przybieranie na wadze. W ciąży bliźniaczej poziom hormonów jest wyższy niż w przypadku ciąży pojedynczej, co może powodować dodatkowe dolegliwości, takie jak obrzęki, bóle głowy, bóle mięśni, czy uczucie ciągłego zmęczenia.

Czy to na pewno ciąża bliźniacza?

Aby potwierdzić ciążę, lekarz powinien wykonać badanie USG w gabinecie ginekologiczno-położniczym oraz zlecić pobranie krwi w celu określenia Beta-HCG. Ponadto USG pozwala też na zidentyfikowanie zarodków i określenie ich liczby, która bywa wyższa niż 2. W przypadku wystąpienia dwóch pęcherzyków jajnikowych lub zarodkowych mogą one być widoczne już po upływie 5 tygodni od ostatniej miesiączki (często jednak da się je zaobserwować dopiero w okolicy 7-8. tygodnia ciąży).

Ciąża bliźniacza — czy można ją zaplanować?

Planowanie ciąży odgrywa ważną rolę, ponieważ niejednokrotnie pomaga w zorganizowaniu się rodziców i skupieniu na zapewnieniu jak najlepszych warunków dla rozwoju maluszka. Dobrze jest w tym celu skorzystać z porad ginekologów i położników, aby dowiedzieć się, jak optymalnie przygotować się do tego wymagającego procesu. Ustalenie terminu starań może również pomóc w zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia wad wrodzonych lub innych problemów zdrowotnych. Planowanie ciąży to jedno, a efekt w postaci bliźniaczej ciąży to drugie. Ciąże bliźniacze stanowią około 1-2% wszystkich ciąż i coraz częściej występują dzięki postępowi technologicznemu i zastosowaniu metod zapłodnienia pozaustrojowego. W większości przypadków jest to ciąża spontaniczna, wynikająca z naturalnego procesu zapłodnienia. Jednakże, istnieją pewne czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia ciąży bliźniaczej. Są to m.in.:

• Wiek matki: u kobiety w wieku powyżej 35 lat ciąża bliźniacza jest bardziej prawdopodobna.
• Stosowanie leków na płodność może zwiększyć szansę na zapłodnienie dwóch lub więcej zarodków.
• Historia rodziny: jeśli w rodzinie kobiety występowały już ciąże bliźniacze, to prawdopodobieństwo, że i ona będzie mieć taką ciążę, jest większe.
• Przeszłe ciąże bliźniacze: jeśli kobieta już wcześniej miała ciążę bliźniaczą, to szansa na powtórzenie tego jest większa.

To, na co mamy wpływ, to przygotowanie na przyjęcie dwojga (albo więcej) dzieci, na przykład poprzez wcześniejsze określenie przestrzeni na pokój dla maleństw oraz zakup dodatkowych ubranek. Warto wiedzieć, że spośród wszystkich odnotowywanych porodów zaledwie 1,4 % dotyczy ciąż bliźniaczych (w Polsce 1 na 100 porodów). Prawdopodobieństwo drugiej ciąży mnogiej jest wyższe.

Donoszenie ciąży bliźniaczej — wskazówki dla mam

Aby bezpiecznie donosić ciążę bliźniaczą, warto zastosować się do kilku najważniejszych wskazówek i zaleceń lekarzy. Przede wszystkim należy:

• przestrzegać zaleceń lekarza — specjalista może zalecić regularne wizyty, aby upewnić się, że ciąża przebiega prawidłowo,
• dbać o siebie — dobrze jest ćwiczyć regularnie (ale nie intensywnie!), jeść zdrowe posiłki i wypoczywać, by utrzymać dobrą kondycję fizyczną,
• uzupełnić niedobory, jeśli występują (tylko według zaleceń lekarza prowadzącego),
• kontrolować ciśnienie krwi — warto mierzyć je co najmniej raz w tygodniu, aby wykluczyć ewentualne problemy na tej płaszczyźnie,
• być czujnym — dobrym rozwiązaniem jest natychmiastowy kontakt się z lekarzem w przypadku wystąpienia niepokojących objawów, m.in. nagłego bólu brzucha, upławów, niekontrolowanej senności lub bardzo częstych wymiotów.

Kontrola lekarska powinna mieć miejsce co najmniej dwa razy w miesiącu w pierwszym trymestrze ciąży, a następnie co trzy tygodnie aż do porodu. Z uwagi na to, iż bliźniaki mogą się urodzić się wcześniej, niż w planowanym terminie (większość urodzeń przypada na 37-38 tydzień), rodzice nie powinni odkładać wizyt u specjalisty na później.