#Wskazówki dla rodziców
Pielęgnacja pępowiny u noworodka
Updated on Marzec 22, 2023
Utworzono Czerwiec 21, 2021
Przy wypisie ze szpitala rodzice dostają instrukcję, jak zadbać o jeszcze niezagojony pępek noworodka. Większość z nich boi się sprawić dziecku ból nieodpowiednią pielęgnacją. Na szczęście w kikucie pępowiny nie ma zakończeń nerwowych. Wystarczy dopilnować, żeby był czysty, suchy i nie oberwał się przedwcześnie.
Co to jest pępowina?
W czasie ciąży pępowina dostarcza dziecku tlen i substancje odżywcze, jednak po porodzie przestaje pełnić swoją funkcję. Zaciska się ją i odcina w odległości ok. 3 cm od brzuszka. Na początku kikut pępowiny jest wilgotny i biało-niebieski. Z czasem zasycha i ciemnieje, aż w końcu odpada, odsłaniając wygojony pępek noworodka.
Okres gojenia trwa od kilku do kilkunastu dni po porodzie. Rzadko zdarza się, by czas ten wydłużał się do 30 dni. Jeśli po upływie miesiąca kikut pępowinowy nie odpadnie, należy zgłosić się do lekarza. Po pomoc trzeba udać się także, gdy skóra wokół pępka robi się zaczerwieniona, ciepła, obrzęknięta, pojawia się ropna wydzielina lub krew. Prawdopodobnie konieczne będzie zastosowanie antybiotyku oraz zmiana pielęgnacji kikuta pępowinowego.
Jak pielęgnować kikut pępowiny?
Nie ma jednego słusznego sposobu pielęgnacji kikuta pępowiny. Najważniejsze, żeby był czysty i suchy. Smarowanie kremami i maściami sprawi, że rana będzie się trudniej goiła. Nie wolno jej przykrywać pieluszką, zaklejać plastrami, ani w żaden sposób blokować dostępu powietrza do skóry. Warto ubierać maluszka w luźne kaftaniki i pajacyki w stylu kojącej piżamki Stelatopia®.
Zmoczenie kikuta podczas kąpieli niczym nie grozi. Przemywanie go raz na dobę wodą z delikatnym środkiem myjącym (np. Łagodzącym Żelem do mycia) jest wręcz wskazane. Po umyciu, kikut pępowiny powinno się delikatnie osuszyć i w miarę możliwości pozostawić nieosłonięty.
Na co zwracać uwagę przy pielęgnacji pępka noworodka?
Zawsze przed dotykaniem dziecka należy dokładnie umyć ręce. Dopóki rana się nie zagoi, do oczyszczania używa się tylko wody z mydłem. Kiedy kikut już odpadnie, pępek pielęgnuje się tak jak resztę brzuszka, np. z użyciem Chusteczek oczyszczających lub łagodnych kosmetyków do kąpieli.
Pielęgnacja pępowiny ― fakty i mity
Wciąż można spotkać się z opinią, że niezagojony pępek należy dezynfekować za pomocą alkoholu etylowego. Nie wolno tego robić! Preparaty na bazie alkoholu, gencjany i jodyny wysuszają, podrażniają, a nawet odparzają delikatną skórę noworodka, wywołując przy tym pieczenie i ból. Ponadto alkohol opóźnia regenerację i wydłuża czas potrzebny do odpadnięcia kikuta. W wyjątkowych przypadkach można użyć środka antyseptycznego na bazie octenidyny. Nawet gdy kikut pępowiny jest mocno zaschnięty i naderwany, nie wolno go odrywać. Powinien odpaść sam.
Oczyszczanie raz na dobę za pomocą jałowych gazików oraz wody z mydłem wystarczy, aby pępek noworodka dobrze zabezpieczyć przed zabrudzeniem, a częste wietrzenie pomoże w gojeniu się rany.
