Związek alergii z atopią
Alergia to reakcja nabyta, która pojawia się tylko wtedy, gdy komórki układu immunologicznego nauczyły się rozpoznawać daną substancję jako alergen i jedynie wówczas, kiedy dojdzie do kontaktu organizmu z danym alergenem. Udział mechanizmów immunologicznych w patogenezie AZS jest niewątpliwy, chociaż nie mniej istotną rolę odgrywają czynniki niealergiczne, do których zaliczamy defekt bariery naskórkowej oraz pobudzenie układu neuropeptydów
Właściwe rozpoznanie AZS
Rozpoznanie atopowego zapalenia skóry ustala się na podstawie określonych kryteriów klinicznych. Dodatnie testy alergologiczne pomagają w postawieniu rozpoznania, ale nie są niezbędne, aby rozpoznać AZS. Wykonywanie powyższych testów u osób z atopowym zapaleniem skóry służy przede wszystkim wykrywaniu potencjalnych czynników zaostrzających przebieg choroby. Należy pamiętać, że każdy wynik testu powinien być skorelowany z wywiadem i obrazem klinicznym pacjenta i szczegółowo omówiony przez lekarza, aby uniknąć błędów interpretacyjnych. Nie jest do końca jasne, czy występowanie zjawisk alergicznych w AZS jest pierwotne czy wtórne do uszkodzenia bariery naskórkowej. Do uczulenia w atopowym zapaleniu skóry może dochodzić na drodze pokarmowej, przez układ oddechowy oraz poprzez kontakt alergenu ze skórą. Udział poszczególnych mechanizmów patogenetycznych u różnych chorych może być odmienny. Ze względu na duże zróżnicowanie udziału zjawisk immunologicznych u różnych chorych, niektórzy badacze dzielą AZS na dwa podtypy: zewnątrzpochodny i wewnątrzpochodny. W zewnątrzpochodnym podtypie AZS, który dotyczy 80% chorych stwierdza się wysoki poziom przeciwciał IgE w surowicy, dodatni osobniczy i rodzinny wywiad atopowy oraz obecność swoistych IgE przeciw różnym alergenom powietrznopochodnym i pokarmowym. W podtypie wewnątrzpochodnym (20% chorych) stwierdza się prawidłowy poziom IgE całkowitego w surowicy, niewystępowanie IgE swoistych przeciw alergenom pokarmowym i powietrznopochodnym oraz brak współistnienia innych chorób atopowych (astma oskrzelowa, katar sienny, alergiczne zapalenie spojówek). Obraz kliniczny atopowego zapalenia skóry nie ma związku z podtypem AZS i w obu podtypach może być identyczny.