Zapalenie brodawki sutkowej - objawy, przyczyny i leczenie

Przyczyny zapalenia brodawki sutkowej

Zapalenie brodawki sutkowej (gruczołu piersiowego) to dolegliwość, która może dotknąć wiele kobiet, szczególnie w okresie połogu. Jest to stan zapalny, który powoduje obrzęk, zaczerwienienie i ból sutka. Przyczyny zapalenia mogą być różne, i ważne jest, aby je poznać, by unikać tego nieprzyjemnego schorzenia.

Jedną z głównych przyczyn zapalenia brodawki sutkowej jest infekcja bakteryjna. Bakterie, takie jak gronkowiec złocisty, skórny czy paciorkowce, mogą przedostać się do brodawki sutkowej przez uszkodzoną skórę lub pęknięcia w brodawce. Często dzieje się tak podczas karmienia piersią, gdy skóra brodawki jest podrażniona

Innym czynnikiem sprzyjającym zapaleniu sutka jest nieprawidłowe przykładanie dziecka do piersi. Jeśli maluch nie chwyta brodawki prawidłowo, może to prowadzić do mechanicznego uszkodzenia i podrażnienia. Niewłaściwa technika karmienia może również powodować zastoje mleka, co sprzyja rozwojowi infekcji.

Niekiedy zapalenie brodawki sutkowej może być wynikiem alergii lub podrażnienia. Czynniki takie jak chemiczne środki czyszczące, perfumy, kremy czy mydła mogą powodować reakcje uczuleniowe lub podrażnienia skóry. Osoby z nadwrażliwością skórną mogą być bardziej podatne na tego rodzaju zapalenie.

Inne czynniki ryzyka zapalenia brodawki sutkowej obejmują:

• niepełne opróżnianie piersi,
• niedobory immunologiczne, które osłabiają odporność organizmu,
• przebyte wcześniej stany zapalne piersi,
• cukrzyca lub inne choroby metaboliczne,
• uraz piersi,
• przewlekły stres,
• palenie tytoniu,
• niewłaściwe odżywianie,
• nadprodukcja pokarmu spowodowana niepotrzebnym odciąganiem.

Reasumując, wyróżnia się dwie drogi połogowego zapalenia piersi. Pierwsza nosi nazwę adenitis i występuje, gdy dochodzi do zatkania przewodu mlecznego lub  zastoju pokarmu w wyniku którego następuje zakażenie. Druga – cellulitis powstaje przez uszkodzoną skórę sutka i drogą krwionośną dochodzi do zakażenia tkanki łącznej gruczołu piersiowego.

Warto też dodać, że zapalenie sutka inne niż połogowe jest rzadkim zjawiskiem, występującym jedynie w około 5% wszystkich przypadków zapaleń sutka.

Niepołogowe zapalenie sutka może wystąpić z różnych przyczyn. Jedną z najczęstszych jest zapalne powikłanie zmian mastopatycznych w piersiach. Innymi czynnikami predysponującymi do wystąpienia wspomnianego problemu są:

• hiperprolaktynemia (zaburzenie czynności przysadki mózgowej),
• zaburzenia czynności tarczycy,
• zażywanie niektórych leków obniżających ciśnienie tętnicze krwi,
• kolczykowanie brodawek sutkowych lub urazy sutków,
• powiększenie piersi za pomocą silikonowych implantów,
• zakażenie gruczołów łojowych i potowych,
• palenie papierosów.

Dodatkowo, czasami może wystąpić tzw. ropień Montgomery'ego, który jest stanem zapalnym jednego z gruczołów Montgomery'ego na brodawce sutkowej, prowadzącym do powstania czyraka i ewentualnie ropnia.

Warto zauważyć, że niepołogowe zapalenie sutka może pojawić się u każdej kobiety, niezależnie od wieku czy sytuacji, choć częściej dotyczy kobiet w okresie połogu.

Objawy zapalenia brodawki sutkowej

Niezależnie od rodzaju zapalenia sutka,  zauważa się podobne objawy. Pierwszym sygnałem, na który warto zwrócić uwagę, jest ból w okolicy brodawki sutkowej. Może on być odczuwany jako pieczenie, uczucie napięcia lub pulsacji. Wraz z bólem może pojawić się również zaczerwienienie skóry wokół brodawki oraz obrzęk.

Innym charakterystycznym objawem zapalenia brodawki sutkowej jest gorączka. W niektórych przypadkach zapalenie brodawki sutkowej może również powodować pojawienie się ropnia. Jest on wynikiem nagromadzenia się ropy w tkankach, co powoduje powstanie bolesnego guzka.

Wraz z wymienionymi objawami fizycznymi, zapalenie brodawki sutkowej może również wpływać na ogólne samopoczucie. Może wystąpić uczucie zmęczenia, osłabienie oraz gorszy nastrój. Jeśli kobieta odczuwa te symptomy wraz z bólem w okolicy brodawki sutkowej, jest to dodatkowy sygnał, że może to być zapalenie sutka.

Jak wygląda leczenie niepołogowego zapalenia sutka?

Pierwszym krokiem w leczeniu niepołogowego zapalenia sutka jest skonsultowanie się z lekarzem. Specjalista będzie w stanie postawić diagnozę na podstawie objawów oraz przeprowadzić badanie fizykalne. Może być również konieczne wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych, takich jak morfologia.

Głównym celem leczenia niepołogowego zapalenia sutka jest zwalczanie infekcji oraz złagodzenie objawów. W przypadku zakażenia bakteryjnego konieczne może być zastosowanie antybiotyków. Jeśli zapalenie postępuje i powstaje ropień, może zajść konieczność interwencji chirurgicznej. W takich przypadkach lekarz może zalecić drenaż ropnia, aby usunąć nagromadzony płyn i wspomóc proces gojenia się rany.

Warto dodać, że leczenie zapalenia sutka, zarówno niepołogowego, jak i połogowego wygląda podobnie. Jednak w tym drugim przypadku, kobiecie podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne lub dodatkowo leki, które zahamują laktację.

Profilaktyka przeciw zastojom

Jednym z czynników ryzyka rozwoju wspomnianej dolegliwości w przypadku kobiet karmiących jest zastój mleka w przewodach mlekowych piersi. Z tego powodu właściwa profilaktyka przeciwko zastojom jest niezwykle istotna.

Wczesne rozpoczęcie karmienia po porodzie oraz częste przystawianie dziecka do piersi stymulują prawidłowy przepływ mleka i minimalizują ryzyko tworzenia się zastoju. Ważne jest, aby nauczyć się prawidłowej techniki karmienia piersią. Odpowiednie przyłożenie dziecka do piersi, tak aby brodawka była dobrze chwytana i maluch mógł prawidłowo ssać, pomaga zapobiegać zatorom mlekowym.

Ważną kwestią jest także noszenie odpowiednio dopasowanego biustonosza. Stanik o niewłaściwym rozmiarze może powodować ucisk na przewody mlekowe, co z kolei może prowadzić do zastoju mleka. Warto skonsultować się z ekspertką od biustonoszy, czyli brafitterką, która pomoże dobrać odpowiedni model i rozmiar, aby zapewnić wygodę i zdrowie piersi.

W zapobieganiu zastojom może pomóc również wykonywanie delikatnego masażu piersi. Delikatne okrężne ruchy palców na skórze piersi, zwłaszcza w miejscach, gdzie kobieta czuje napięcie, rozluźnia zatory mlekowe. Nie mniej ważną kwestią jest regularne mycie piersi wodą i delikatne osuszanie ich po karmieniu. To ważne procedury dla utrzymania higieny i zdrowia skóry. Przy karmieniu piersią warto dodatkowo zabezpieczyć i ukoić podrażnioną pierś stosując na przykład Balsam do brodawek sutkowych. Należy jednak unikać używania produktów, które mogą przesuszać skórę piersi.

Dobrze jest pamiętać, że odpoczynek i redukcja stresu są kluczowe dla ogólnego zdrowia organizmu i zapobiegania zastojom. Warto korzystać z pomocy i wsparcia bliskich, by mieć, choć chwilę na relaks i zadbanie o swoje potrzeby.

Profilaktyka przeciw zastojom odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych piersi i zapobieganiu zapaleniu sutka. Należy zwrócić uwagę na prawidłową technikę karmienia, utrzymanie higieny, regularne badania kontrolne czy wsparcie doradcy laktacyjnego, które są istotne w tej kwestii. Warto być czujną na wszelkie nieprawidłowości i nie należy się wahać w poszukiwaniu pomocy specjalistów. Własne zdrowie i zdrowie dziecka są najważniejsze.