Ból lub dyskomfort w pachwinach to dość częsty objaw pojawiający się w czasie ciąży. Kobiety opisują go różnie: jako ciągnięcie, kłucie, ból występujący podczas chodzenia lub zmiany pozycji. Choć nie mówi się o nim tak często, jak o bólu kręgosłupa, w praktyce może dotyczyć nawet połowy kobiet w ciąży.

Warto wiedzieć, skąd bierze się ten objaw, jak reagować oraz kiedy skonsultować go z lekarzem lub fizjoterapeutą uroginekologicznym.

Skąd bierze się ten ból?

W ciąży pod wpływem hormonów - głównie relaksyny i progesteronu - dochodzi do zwiększenia elastyczności więzadeł oraz zmian w funkcjonowaniu stawów miednicy. Jest to naturalny proces przygotowujący ciało do porodu.

Dodatkowo:

• rosnący brzuch zmienia środek ciężkości,

• wzrasta obciążenie stawów biodrowych,

• mięśnie obręczy miednicznej mogą pracować mniej symetrycznie,

• dochodzi do przeciążenia struktur w okolicy pachwin.

Fizjoterapeutki często obrazowo mówią, że miednica „adaptuje się do nowej roli” – staje się okolicą intensywnej pracy mięśni, więzadeł i tkanek.

Pachwiny są miejscem, gdzie zbiegają się te procesy, dlatego objawy bólowe są tak wyraźnie odczuwalne.

Jak kobiety opisują ten ból?

W rozmowach najczęściej pojawia się kilka określeń:

• ciągnięcie podczas chodu,

• „przeskakiwanie” w pachwinie,

• ból nasilający się przy wstawaniu,

• dyskomfort przy chodzeniu po schodach,

• ból pojawiający się w nocy przy zmianie pozycji.

Niektóre mamy mówią też, że najtrudniejsze bywają noce, a objawy szczególnie nasilają się w 2. i 3. trymetrze.

Czy to objaw fizjologiczny?

W większości przypadków tak.

Zmiany wynikają z fizjologicznej adaptacji ciała. Oczywiście, jeżeli ból jest intensywny i uniemożliwia normalne funkcjonowanie, warto porozmawiać z lekarzem albo fizjoterapeutą - nie dlatego, że musi być coś niepokojącego, ale żeby nie cierpieć bez potrzeby.

Czasami proste ćwiczenia i wizyta u specjalisty robią ogromną różnicę.

Jak można łagodzić ból?

Poniżej kilka podpowiedzi, które mogą pomóc:

• powolne, spokojne spacery: wyraźnie zmniejszają napięcie w biodrach,

• regularne rozciąganie mięśni biodrowo-lędźwiowych: mięśnie te często przejmują większą część pracy za osłabione struktury miednicy,

• krótkie, ciepłe prysznice: ciepło działa rozluźniająco - ważne, aby była to temperatura bezpieczna w ciąży,

• częstszy odpoczynek,: planowanie krótkich przerw w ciągu dnia realnie wpływa na napięcie mięśniowe i zmniejsza ból,

• fizjoterapia uroginekologiczna: uznawana za jedną z najbardziej skutecznych metod wspierania kobiet w ciąży z bólem obręczy miednicznej.

Nie chodzi o to, by nagle zacząć „intensywnie ćwiczyć” - wręcz przeciwnie. Raczej o to, żeby ciało miało okazję napiąć i rozluźnić mięśnie w swoim tempie.

Celem nie jest „intensywne ćwiczenie”, ale bezpieczna stabilizacja i rozluźnienie struktur miednicy.

Wpływ na samopoczucie

To może zabrzmieć banalnie, ale ból w ciąży często jest nie tylko fizyczny. Jeżeli boli przy każdym kroku, to bardzo trudno zachować lekkość, cierpliwość i jasną głowę.

Przewlekły ból może obniżać komfort życia, utrudniać aktywność, a nawet wpływać na nastrój. Dlatego tak ważne jest, aby kobieta nie bagatelizowała swoich odczuć oraz mogła liczyć na wsparcie najbliższych.

I naprawdę warto o tym mówić - partnerowi, położnej, fizjoterapeutce. Z doświadczenia wiemy, że już samo poczucie „nie jestem z tym sama” zmienia perspektywę.

Kiedy skonsultować objawy?

Szczególnie wtedy, gdy:

• ból ogranicza codzienną aktywność,
• promieniuje do kończyn dolnych,
  
• utrzymuje się mimo odpoczynku,
• pojawia się ból spojenia łonowego,
• dochodzi do trudności z chodzeniem.

Fizjoterapeutki uroginekologiczne są dziś ogromnym wsparciem dla kobiet w ciąży - i naprawdę warto z tego korzystać.

W ciąży naprawdę dużo się dzieje i czasem nasze ciało nie nadąża mówić nam wszystkiego wprost, więc robi to poprzez ból. Pachwiny są jednym z pierwszych miejsc, gdzie to czuć. I choć nie da się całkowicie zatrzymać tych zmian, można uczynić je dużo łagodniejszymi.

I tu właśnie zaczyna się czułość wobec samej siebie: pozwolenie sobie na wolniejsze tempo, na odpoczynek, na to, żeby poprosić o pomoc.

Źródła:

1. American College of Obstetricians and Gynecologists - Physical Activity in Pregnancy

2. Östgaard HC. Pelvic pain in pregnant women: prevalence and risk factors

3. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników - zalecenia dotyczące aktywności w ciąży